Những lưu ý khi soạn bài giảng điện tử

Những điều cần lưu ý khi muốn soạn bài giảng điện tử đạt hiệu quả cao hơn - Minh Phạm Blog

Khi nói đến thiết kế bài giảng điện tử, mọi người sẽ nghĩ ngay đến Powerpoint. Vâng, đây là công cụ hiện được giáo viên rất ưu chuộng trong việc soạn thảo các bài giảng điện tử. Tuy nhiên, đôi khi việc sử dụng không đúng hoặc quá lạm dụng vào công cụ tuyệt vời này cũng gây ra các tác dụng không mong muốn, ảnh hưởng không tốt đến nội dung bài học và kết quả của tiết học.

Những lưu ý khi soạn bài giảng điện tử

1. Sử dụng màu sắc không phù hợp

Đôi khi chúng ta hay lạm dụng những màu chữ, màu nền, hình ảnh quá sặc sỡ, quá nhiều chi tiết vẽ cầu kỳ, hoặc phối màu nền và màu chữ không bảo đảm quy tắc tương phản nên khi chiếu nên rất khó để học sinh xem rõ nội dung. Hoặc gây rối mắt, khó tập trung vào nội dung bài học.

Tốt nhất nên chọn màu nền trắng, và màu chữ là các tông màu tối, hoặc khuyến khích chọn các thiết kế có sẵn trong Powerpoint.

2.  Hiệu ứng phản cảm

Thế mạnh trong powerpoint là cho phép ta tùy chỉnh các hiệu ứng rất đẹp mắt. Tuy nhiên đôi lúc ta lạm dụng không phù hợp, hay quá nhiều các hiệu ứng cũng sẽ gây tác dụng không tốt. Ví dụ như hiệu ứng diễn ra quá chậm, bay lòng vòng tứ tung, chồng chéo vào nhau, bay nhảy trên màn hình…

Bên cạnh đó cũng cần các hiệu ứng âm thanh trong bài giảng, tránh sử dụng quá nhiều các nhạc nền không cần thiết, hoặc để âm thanh quá lớn và không phù hợp với nội dung.

3. Hình ảnh trang trí quá nhiều

Tôi là người rất siêng trong việc download tài liệu trên violet.vn, và tôi nhận thấy có rất nhiều giáo viên lạm dụng việc dùng các ảnh động để trang trí cho bài trình chiếu của mình. Các ảnh động này sẽ làm cho học sinh mất tập trung vào bài học, đồng thời cũng làm cho người học cảm thấy nhức mắt, khó chịu. Điều này thì bạn có thể kiểm chứng ngay bằng việc truy cập vào một trang web nào đó mà có nhiều quảng cáo xem sao, tôi đảm bảo các bạn sẽ không muốn quay lại trang đó.

Hãy loại bỏ bớt các hình nền trang trí không cần thiết hoặc không liên quan đến nội dung, đặc biệt là các ảnh động.

4. Kiểu chữ và kích cỡ chữ

Bạn có thể nghĩ điều này không có gì quan trọng, nhưng thực chất nó cực kì quan trọng đấy. Việc sử dụng các kiểu chữ cầu kì (như kiểu thư pháp chẳng hạn) sẽ làm học sinh khó đọc nội dung. Kích cỡ chữ cũng vậy, nên có một sự thống nhất giữa các size của các phần cho phù hợp, cũng như không nên để font chữ quá bé hoặc quá lớn.

5. Trình bày nội dung trên một slide

Không nên để nội dung tràn ngập màn hình trên một slide, mà cần có những khoảng trống hai bên, trên dưới, giữa các dòng, các đoạn cho phù hợp. Điều này giúp người học không bị choáng ngợp trước thông tin bài học, cũng như ngán ngẩm không muốn đọc nội dung.

6. Thêm tính tương tác cho bài giảng điện tử

Đa số các bài giảng điện tử có một hạn chế khá lớn là tính tương tác yếu. Học sinh thường không thể trực tiếp đưa dữ liệu, tác động vào bài trình chiếu trong khi đang trình chiếu. Sau một đơn vị kiến thức lĩnh hội ta thường có phần rèn kỹ năng thông thường giáo viên thường thiết kế ở dạng bài trắc nghiệm, điền khuyết. Nhưng nhược điểm là ở chỗ các bài tập chỉ dừng lại ở chỗ bằng mọi giá giáo viên phải vấn đáp cho học sinh trả lời đúng đáp án rồi cho hiện kết quả đúng. Ví dụ: khi cho học sinh làm bài tập True/ False, thường thì học sinh trả lời xong thì giáo viên mới đưa ra đáp án trên bài trình chiếu, chứ không thể chọn theo đáp án của học sinh (đúng sai gì cũng được), rồi sau đó mới hiện ra thông báo câu đó đúng hay sai. Tuy nhiên, trong powerpoint ta vẫn có cách để làm cho bài học mang tính tương tác hơn. Như ví dụ trên, ta có thể cho học sinh chọn đáp án, ta click vào ô true hoặc false thì máy sẽ tự động báo là đáp án đúng hay sai kém theo hiệu ứng và âm thanh rất trực quan và mang tính tương tác cao. Bạn hoàn toàn có thể làm được điều đó nếu bạn nắm rõ cách sử dụng các hiệu ứng trong Powerpoint, hoặc nếu bạn có chút kiến thức về lập trình VBA thì tuyệt vời.

Nếu bạn vẫn mơ hồ không hiểu thế nào là "tính tương tác", bạn hãy xem qua một bài tập Matching mà mình đã làm: Matching (click vào để xem).

7. Quá lạm dụng bài trình chiếu

Đôi khi giáo viên chúng ta do quá lạm dụng vào việc trình chiếu mà quên đi rằng đây chỉ là phương tiện hỗ trợ cho việc dạy và học. Điều quan trọng chính là ở PHƯƠNG PHÁP giảng dạy của quý thầy cô, giáo án, đối tượng học sinh mà ta biên soạn phương pháp, các hoạt động và thực hiện tiết dạy phủ hợp. Tránh việc chỉ trình chiếu cho học sinh xem và chép nội dung bài học đơn thuần.

Kết luận

Biên soạn giáo án điện tử là cả một quá trình tư duy và sáng tạo, kết hợp với các phần mềm hỗ trợ soạn thảo tiên tiến, nhằm giúp bài giảng đạt kết quả cao. Hiện nay có rất nhiều phần mềm hay trong việc hỗ trợ việc soạn bài giảng điện tử cho giáo viên như: Powerpoint, Violet, Adobe Presenter, Articulate Presenter, Lecture… Powerpoint chỉ là một trong số rất nhiều ứng dụng hiện có, và nó là phổ biến nhất vì tính dễ dùng và có thể tùy biến và sáng tạo cao. Tuy nhiên, Powerpoint lại có mặt hạn chế về tính tương tác chưa cao. Nếu bạn muốn các bài học có tính tương tác cao, thì bạn có lẽ sẽ quan tâm đến các bài học “E-learning”, và đó lại là một mảng khác mà tôi sẽ đề cập trong thời gian tới. Chúc các bạn thành công hơn trong các bài giảng của mình.